Ngày nay, ngành dệt may đóng vai trò quan trọng trong việc xuất khẩu các sản phẩm, đó là mặt hàng chủ lực của Việt Nam. Trên thị trường may mặc hiện nay, có nhiều loại sợi với đặc tính, ưu điểm, và giá thành khác nhau. Tuy nhiên, việc phân biệt các loại sợi không phải là điều đơn giản. Qua bài viết này, Vải Thun Huy Hoàng sẽ cung cấp cho bạn những thông tin cơ bản về các loại sợi dùng trong ngành dệt may hiện nay, giúp bạn có thể lựa chọn chất liệu phù hợp cho nhu cầu sản xuất may mặc của mình một cách chính xác.
Sợi tự nhiên
Sợi cotton – bông
Sợi bông là loại sợi được sản xuất từ cây sợi bông, một loại cây đã được sử dụng từ lâu đời. Trong ngành dệt may, sợi bông có thể được phân loại dựa trên chiều dài, mùi, màu sắc và độ sạch của sợi. Sợi bông dài hơn thường có chất lượng cao hơn.
Sợi bông được ưa chuộng vì khả năng thấm hút tốt. Mặc dù sợi bông có xu hướng hút dầu và bẩn nhanh, nhưng nó dễ dàng được giặt sạch. Đặc biệt, sợi bông không gây kích ứng da và được coi là một nguyên liệu thân thiện trong ngành may mặc.
Ngoài ra, sợi bông có tính đàn hồi tốt hơn khi ẩm, chịu được tác động của chất kiềm và kháng axit. Tuy nhiên, sợi bông dễ bị mối mọt và tác động từ côn trùng.
Sợi len – wool
Sợi len, hay còn được gọi là wool thường được sản xuất từ lông cừu và lông của một số động vật khác như dê, lạc đà,… Đây là nguyên liệu quan trọng để tạo ra các sản phẩm giữ ấm nhờ khả năng đàn hồi, giữ không khí và giữ ẩm tốt. Ngoài ra, sợi len còn được kết hợp với các phụ liệu khác có nguồn gốc từ tóc hoặc da lông. Chất lượng của sợi len được đánh giá dựa trên đường kính sợi, quá trình uốn, năng suất, màu sắc và độ bền. Sợi len có đường kính càng lớn thì chất lượng và giá thành cũng sẽ cao hơn so với các sản phẩm khác.
Lụa – tơ tằm
Sợi tơ tằm là loại sợi được tạo thành từ tơ tằm, một loại chất liệu tự nhiên được sản xuất từ những con tằm. Sợi lụa có độ mềm mịn và độ bóng tự nhiên, tạo cảm giác thoải mái và sang trọng khi mặc. Nó có khả năng thoát hơi tốt và có khả năng chống tĩnh điện. Sợi lụa thường được sử dụng để sản xuất các sản phẩm thời trang cao cấp như váy, áo sơ mi và áo dài.
Có tồn tại 4 loại tơ tằm tự nhiên, trong số đó tơ tằm dâu là loại phổ biến nhất, chiếm hơn 95% tổng sản lượng. Lụa được coi là “nữ hoàng của ngành may” vì đây là một chất liệu khó sản xuất, năng suất thấp, nhưng lại mang đến nhiều ưu điểm quan trọng và tạo điểm nhấn cho thời trang.
Sợi tơ tằm thường có vẻ bóng tự nhiên và khả năng thấm hút ẩm tốt, tuy nhiên, chúng cũng bị ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố như axit, nhiệt độ, bazơ, muối, kim loại và các chất nhuộm màu.
Lụa là sản phẩm được dệt từ sợi tơ tằm, mang lại độ mịn và mượt vượt trội. Loại chất liệu này có thể sử dụng tốt trong mùa nóng nhờ khả năng thấm hút hiệu quả. Tuy nhiên, lụa vẫn được đánh giá cao trong mùa lạnh nhờ khả năng dẫn nhiệt kém, mang lại cảm giác ấm áp cho người mặc.
XEM THÊM: Sợi polyester là gì? Quy trình sản xuất và tính ứng dụng của sợi polyester
Sợi nhân tạo
Polyester (PES)
Sợi Polyester là một loại sợi tổng hợp chủ yếu được cấu tạo từ ethylene, được chiết xuất từ dầu mỏ. Quá trình hóa học tạo thành polyester hoàn chỉnh được gọi là quá trình trùng hợp. Có bốn dạng chính của sợi polyester là sợi đơn, xơ, sợi thô và chất lấp đầy sợi.
Polyester là một loại sợi nhân tạo phổ biến trong ngành may mặc. Nó được tạo thành từ các sợi tổng hợp bằng cách xử lý các hợp chất hóa học. Sợi polyester có đặc tính nhẹ, bền, đàn hồi và kháng nhiễm mốc. Nó cũng không nhăn và dễ dàng giặt là. Sợi polyester thường được sử dụng để sản xuất áo khoác, quần áo thể thao, áo phông và nhiều sản phẩm may mặc khác.
Polyester được ứng dụng rộng rãi trong nhiều ngành công nghiệp để sản xuất các sản phẩm như quần áo, đồ nội thất gia dụng, vải công nghiệp, vật liệu cách nhiệt và nhiều hơn nữa. Sợi polyester có nhiều ưu điểm hơn so với các loại sợi truyền thống, không hấp thụ ẩm nhưng hút dầu. Đặc tính này làm cho polyester trở thành vải lý tưởng cho các ứng dụng chống nước, chống bụi và chống cháy. Khả năng hấp thụ ẩm thấp của polyester giúp nó tự động kháng lại các vết bẩn một cách tự nhiên. Vải polyester không co khi giặt, chống nhăn và không dễ bị kéo dãn. Nó cũng dễ dàng được nhuộm màu và không bị tổn hại bởi mốc. Vải polyester là vật liệu cách nhiệt hiệu quả, do đó được sử dụng để sản xuất gối, chăn, áo khoác và túi ngủ.
Elastane (EL) – Spandex
Elastane, được gọi là Spandex ở Bắc Mỹ và Elastane ở các quốc gia khác, là một loại sợi tổng hợp. Elastane là một loại co-polymer bao gồm Polyurethane và Polyethylene glycol. Urethane tạo thành các đoạn co dãn và chúng được xếp thành hàng và kết nối với nhau bằng lực valency để tạo thành sợi này.
Elastane có đặc tính chính là khả năng co dãn cao, từ 500 đến 700%, giữ được hình dạng lâu dài, ít hấp thụ ẩm, không gây tích điện, không tạo xơ hay thắt nút trên bề mặt, nhẹ, mềm mại và dễ nhuộm màu. Loại sợi này có khả năng co dãn tương tự cao su nhưng lại chắc chắn và bền hơn.
Với những đặc tính trên, Elastane được sử dụng để sản xuất quần áo có khả năng co dãn cao hoặc ôm sát cơ thể. Các loại quần áo này thường được sử dụng trong thể dục thể thao, quần áo chống nắng, đồ lót, vớ tất, đồ bơi,… Để đạt được cảm giác thoải mái hơn, người ta thường kết hợp sợi Elastane với các loại sợi khác (ví dụ như 80% Polyamide (Nylon) và 20% Elastane) để tạo ra sản phẩm phù hợp.
Polyamide (PA) – Nylon
Nylon (hoá học: Polyhexamethylene adipamide) là một loại sợi nhân tạo đầu tiên được sản xuất từ Carbon, nước và không khí.
Có nhiều giả thuyết về nguồn gốc của từ “Nylon”. Một giả thuyết cho rằng “Nylon” xuất phát từ viết tắt “N Y” (New York) và “Lon” (London), hai thành phố mà Nylon được sản xuất lần đầu tiên. Ngoài ra, còn có một giải thích khác cho tên gọi “Nylon”. Khi nhà phát minh chất liệu này, Wallace Carothers, thành công, anh ta vui mừng và kêu lên “Now You Lousy Old Nipponese” hoặc “Now You Look Old Nippon”, biểu thị sự vui mừng vì đã tạo ra một sản phẩm có thể cạnh tranh với tơ lụa thiên nhiên. Và từ đó, người ta lấy những chữ cái đầu để gọi là Nylon.
Polypropylen (PP)
Polypropylen là một loại polymer và là sản phẩm của quá trình trùng hợp Propylen.
Polypropylen có tính chất cơ học cao (bền kéo và bền xé), khá cứng và không đàn hồi như PE, không bị kéo dài nhiều, cho nên nó được sử dụng để chế tạo sợi. Đặc biệt, nó dễ bị rách khi có một vết cắt hoặc thủng nhỏ. Polypropylen có màu trong suốt, bề mặt bóng, cho phép in ấn tốt, có độ rõ nét. PP chịu nhiệt độ cao hơn 100oC, có khả năng chống thấm oxy, hơi nước, dầu mỡ và các chất khí khác.
Với những đặc tính này, PP được sử dụng làm vật liệu đóng gói một lớp để bảo quản thực phẩm, ngũ cốc, lương thực. PP cũng được sản xuất dưới dạng lớp phủ ngoài cho các loại màng đa lớp nhằm nâng cao khả năng chống thấm khí, hơi nước, cung cấp khả năng in ấn tốt, và dễ xé rách để mở bao bì (do có sẵn một đường rách) và tạo bề mặt bóng cho bao bì.
Viscose (CV) – Rayon
Viscose được sản xuất từ nguồn gốc cellulose như bột gỗ và vải vụn thông qua quá trình xử lý để tạo thành sợi vải. Vì vậy, viscose và cotton có cùng nguồn gốc, tuy nhiên, chúng có một số khác biệt về tính chất vật lý và hoá học.
Trong quá trình sản xuất viscose, phân tử cellulose nguyên thủy được tái cấu trúc, do đó viscose được coi là một loại sợi tái tạo và thuộc vào nhóm sợi hóa học.
Cấu trúc tinh thể trong viscose nhỏ hơn khoảng 4-5 lần so với cotton và có mức độ định hướng thấp hơn. Sợi viscose yếu hơn sợi cotton và trở nên mềm và dẻo hơn khi ướt. Độ bền của viscose khi ướt thường thấp hơn 50% so với khi khô. Do có mức độ tinh thể hóa thấp và khả năng chịu tác động cao, viscose dễ bị phồng lên và nở ra hơn 20% khi ướt.
Sợi viscose có độ bóng cao hơn cotton và hình dạng của nó thường tròn hơn. Viscose phản ứng nhanh hơn với các chất hóa học so với cotton, bao gồm cả trong điều kiện mà cotton thường bền như dung dịch kiềm đậm lạnh hoặc nóng loãng.
Các loại sợi khác
Ngoài các loại sợi đã được đề cập, còn có nhiều loại sợi khác trong ngành dệt may. Dưới đây là một số loại sợi nhân tạo và pha trộn khác:
-
Polyester Partially Oriented Yarn (Polyester POY): Sợi polyester được phần tử hóa một phần và chưa được căng chỉnh.
-
Polyester Drawn Textured Yarn (Polyester DTY): Sợi polyester đã được phần tử hóa và căng chỉnh để tạo độ co giãn và sự tạo hình.
-
Polyester Fully Drawn Yarn (Polyester FDY): Sợi polyester đã được phần tử hóa và căng chỉnh hoàn toàn để tạo ra sợi mịn và đồng nhất.
-
Polypropylene (PP): Sợi polypropylen, như đã đề cập trước đó, có tính cơ học cao và chịu nhiệt tốt.
-
Polyethylene (PE): Sợi polyethylene, tương tự như polypropylen, cũng có đặc tính cơ học và nhiệt độ tương đối cao.
-
Sợi CM / Sợi CD: Sợi CM (Cotton Modal) và sợi CD (Cotton Dobby) là các loại sợi kết hợp giữa cotton và modal hoặc cotton và dobby để mang lại tính chất và đặc tính kết hợp của các loại sợi này.
-
Sợi TCM / Sợi TCD (Tetron Cotton): Sợi TCM (Tetron Cotton Mix) và sợi TCD (Tetron Cotton Dobby) là sợi kết hợp giữa tetron (polyester) và cotton, thường được sử dụng trong sản xuất áo vest, áo sơ mi, và trang phục công nghiệp.
-
Sợi CVC (Chief Value of Cotton): Sợi CVC là sợi kết hợp giữa cotton và polyester, thường có tỷ lệ cotton cao hơn để tận dụng các đặc tính của cotton.
-
Acetate (CA): Sợi acetate là một loại sợi tổng hợp được sản xuất từ cellulose và có đặc tính mềm mại và sáng bóng.
-
Sợi TR (Tetron Rayon): Sợi TR là sợi kết hợp giữa tetron (polyester) và rayon, mang lại sự kết hợp giữa độ bền của polyester và cảm giác mềm mại của rayon.
-
Sợi đặc biệt: Có nhiều loại sợi đặc biệt được tạo ra bằng cách pha trộn 2 hoặc nhiều thành phần khác nhau như acrylic, cotton, viscose, nylon,… để đáp ứng các yêu cầu đặc biệt của sản phẩm.
XEM THÊM: Sợi Spandex là gì? Nguồn gốc và quy trình sản xuất sợi Spandex
Lời kết
Sự đa dạng và phong phú trong các loại sợi trong ngành dệt may đã đóng góp quan trọng vào sự phát triển vượt bậc của ngành công nghiệp thời trang và may mặc. Việc có nhiều lựa chọn về sợi giúp thiết kế và sản xuất các sản phẩm may mặc linh hoạt hơn, đáp ứng nhu cầu và sở thích đa dạng của người tiêu dùng. Từ sợi polyester bền bỉ, nhẹ nhàng và chống nhăn, đến sợi cotton mềm mại và thoáng mát, hay các loại sợi kết hợp giữa các thành phần khác nhau để tận dụng những đặc tính tốt nhất của mỗi loại sợi, tất cả đều đóng góp vào việc tạo ra những sản phẩm may mặc đa dạng và chất lượng cao.
Vải Thun Huy Hoàng là công ty chuyên sản xuất các loại vải thun chất lượng, với giá cả trạnh tranh. Hãy liên hệ với chúng tôi:
Trụ sở chính:
-
Địa chỉ: 141 Bàu Cát 4, P.14, Q.Tân Bình, TP.HCM
-
SĐT: 0938 793 303 – 0938 486 606
Nhà xưởng và kho:
-
Xưởng: 49 Đường Ấp 1A, Vĩnh Lộc A, Bình Chánh, TP.HCM
-
Kho 1: 4C Lê Thị Kim, Xuân Thới Sơn, Hóc Môn, TP.HCM
-
Kho 2: 26/9S Võ Thị Hồi, Xuân Thới Sơn, Hóc Môn, TP.HCM
XEM THÊM: Sợi visco là gì? Ưu nhược điểm và cách bảo quản sợi visco
